Ο Τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας της Κύπρου. Η πανδημία του COVID-19, υπήρξε μία από τις σοβαρότερες κρίσεις στη σύγχρονη ιστορία, η οποία επηρέασε παγκοσμίως πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των Οινοποιείων και κατ’ επέκταση του Οινοτουρισμού. Η πανδημία είχε σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις, τόσο στις καθημερινές λειτουργίες των οινοποιείων, όσο και στη συνολική  στρατηγική τους. Ίσως η σοβαρότερη επίπτωση, εντοπίζεται στη δυνατότητα των οινοποιείων – και ειδικά των μικρότερων  – ως προς την παροχή Οινοτουριστικών εμπειριών. Η συγκεκριμένη μελέτη,  εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο τα Οινοποιεία  που σχετίζονται με τον τουρισμό στην Κύπρο, χειρίστηκαν την κρίση και τις επιπτώσεις της, μέσα από την ανάλυση των απόψεων των επιχειρηματιών των Οινοποιείων. Η μελέτη διερευνά τις αρνητικές διαστάσεις της πανδημίας, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στις δραστηριότητες των Οινοποιείων και επιχειρεί να χαρτογραφήσει τους τρόπους αναπροσαρμογής της στρατηγικής των, με στόχο τη μεταρρύθμιση και την ενίσχυση  της ομαλής παροχής Οινοτουριστικών εμπειριών στους επισκέπτες τους.  

Ο Στέλιος Μαρνέρος είναι Λέκτορας  στη  Διοίκηση Ξενοδοχείων στο Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού και Φιλοξενίας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στην εκπαίδευση στη ξενοδοχειακή βιομηχανία, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων στη διαχείριση μονάδων φιλοξενίας,  επιχειρηματικότητα, οινοτουρισμό και γαστρονομία.

Οινοτουρισμός στην Κρήτη – Δόμηση και πλαισίωση και παραδείγματα του Wines of Crete

Γεννημένος στο Παρίσι και Μεταπτυχιακός απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Σορβόννης, ενεπλάκη από πολύ νωρίς στον τομέα των πωλήσεων και του κρασιού, διαχειριζόμενος τόσο την παραγωγή του κρασιού (οινοποίηση, δεξαμενισμός, blendings…) όσο και τις προωθητικές ενέργειες που απαιτούν η δικτύωση και η τελική πώληση (δημιουργία υλικού, εκθέσεις, εξαγωγική δραστηριότητα, εναλλακτικές μορφές πώλησης,…).

 Δραστηριοποιείται στον τομέα του Οίνου, της εξαγωγικής δραστηριότητας, του Οινοτουρισμού και των επισκέψιμων Οινοποιείων από το 1998 και με τη Συλλογική προσπάθεια της προώθησης του Κρητικού κρασιού από το 2006 και ως σήμερα ως ιδρυτικός Πρόεδρος του Δικτύου Οινοποιών Νομού Ηρακλείου και κεντρικός Συντονιστής του Wines of Crete.

 Στο πλαίσιο της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας έχει ασχοληθεί με την εκπαίδευση των επαγγελματιών του τομέα του οίνου και της εστίασης αλλά και νέων που επιθυμούν να γνωρίσουν τον τομέα, για επαγγελματικό ή ιδιωτικό λόγο.

Από ποια στάδια διέρχεται και ποιους τελικά επωφελεί η καθιέρωση μιας αμπελοοινικής περιοχής ως οινοτουριστικού προορισμού; Τι σημαίνει βιώσιμος οινοτουρισμός και με ποια διακριτά χαρακτηριστικά συνδέεται; Πώς μπορεί να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των οινοτουριστικών συστημάτων και ποιος ο ρόλος της επιστημονικής έρευνας και της εκπαίδευσης στην κατεύθυνση αυτή; Ποια τα διδάγματα από την ανάλυση των διεθνών τάσεων και γιατί «το μέλλον είναι ολιστικό»;

Με αφετηρία τα παραπάνω ερωτήματα, η παρούσα εισήγηση επιχειρεί να συνεισφέρει στον επιστημονικό διάλογο για τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα του οινοτουρισμού, παρέχοντας: (1) κατευθυντήριες αρχές για επιχειρήσεις και προορισμούς, (2) παραδείγματα καλών πρακτικών από χώρες της Ευρώπης και του Νέου Κόσμου (3) εμπειρίες από την εφαρμογή συμμετοχικών διαδικασιών για τη διακυβέρνηση του οινοτουρισμού και την εκπαίδευση των εμπλεκόμενων μερών και (4) αποτελέσματα ερευνητικών προσπαθειών και δράσεων που επικεντρώθηκαν στην ελληνική περίπτωση.

Η Μαρία Αλεμπάκη έχει σπουδάσει Αγροτική Οικονομία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η διδακτορική και μεταδιδακτορική της έρευνα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ επικεντρώθηκε στο πεδίο του Οινοτουρισμού. Από το 2018, είναι Εντεταλμένη Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Αγροτικής Οικονομίας και Κοινωνιολογίας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, με αντικείμενο θέσης τον Τουρισμό Υπαίθρου. Η ακαδημαϊκή της εμπειρία περιλαμβάνει επιστημονικές δημοσιεύσεις, συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα και αναπτυξιακά έργα, καθώς και διδασκαλία σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού: Είναι μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ενώ, συνεργάζεται, ως Επισκέπτρια Καθηγήτρια, με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο του Geisenheim.

• Οινοτουρισμός: η δυναμική και οι προοπτικές
• Ο πρωτοπόρος στον Οινοτουρισμό Βορειοελλαδίτικος Αμπελώνας
• Ο πράσινος οινοτουρισμός ως μέρος της βιώσιμης ανάπτυξης
• Το case study της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ
• «Ακούγοντας» τους επισκέπτες
• Δημιουργώντας relevant εμπειρίες
• Sustainable ROI

ΣΤΕΛΛΙΟΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ

Οινοποιός 5^ης γενιάς & CEO του Κτήματος ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ

Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη σε μια από τις ιστορικότερες οινικές οικογένειες της Ελλάδας, η σχέση του Στέλλιου Μπουτάρη με τον κλάδο ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Οι σπουδές του ξεκίνησαν με πρώτο πτυχία στα μαθηματικά από το Wesleyan University στις ΗΠΑ, συνέχισαν με δύο μεταπτυχιακούς τίτλους -MSc στην Οικονομετρία από το London School of Economics και MBA από το INSEAD- συνδυάζοντας και το κρασί ως ο δεύτερος Έλληνας που απέκτησε το WSET Diploma in Wines and Spirits στο Λονδίνο το 1989. Η επαγγελματική του εμπειρία μετρά 30 χρόνια στο Marketing, τις Πωλήσεις, την Ανάπτυξη Προϊόντων και τα Οικονομικά στον κλάδο των Κρασιών και Ποτών, στις ΗΠΑ και την Ελλάδα.

Το 2004 ο Στέλλιος Μπουτάρης αναλαμβάνει τα ηνία της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ, του Κτήματος που είχε ιδρύσει το 1997 ο πατέρας του Γιάννης Μπουτάρης, μια από τις πλέον εμβληματικές και επιδραστικές προσωπικότητες του ελληνικού κρασιού, μετά την αποχώρησή του από την οικογενειακή επιχείρηση. Με δύο Κτήματα (αμπελώνες και οινοποιεία) στη Νάουσα και το Αμύνταιο, δύο από τα σπουδαιότερα βορειοελλαδίτικα terroirs, σήμερα η ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ αποτελεί ένα από τα πλέον αναγνωρισμένα οινοποιεία στην Ελλάδα με κορυφαία wine brands από το ποιοτικό καθημερινό κρασί στο super premium, και από τους μεγαλύτερους πρεσβευτές στο εξωτερικό με παρουσία σε 53 χώρες.

Η αξιοσημείωτη επιχειρηματική και εμπορική επιτυχία συμβαδίζει με μια φιλοσοφία συνεχούς επένδυσης -της συστηματικότερης σε εύρος και διάρκεια στην Ελλάδα- στην έρευνα και βιώσιμη ανάπτυξη από τον αμπελώνα έως το τελικό προϊόν. Την άνοιξη του 2024, ο Στέλλιος Μπουτάρης δημιουργεί ένα ακόμη ορόσημο για το ελληνικό κρασί, καθώς η ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ γίνεται το πρώτο ελληνικό οινοποιείο που εντάχθηκε στο INTERNATIONAL WINERIES FOR CLIMATE ACTION (IWCA), αποτελώντας άμεσο συνεργάτη κορυφαίων οινοποιείων του πλανήτη που αναπτύσσουν τεχνογνωσία και βέλτιστες πρακτικές απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Από το 2020, ο Στέλλιος Μπουτάρης έχει αναλάβει και το ΚΤΗΜΑ ΣΙΓΑΛΑ στη Σαντορίνη, ενώ πρόσφατα παρουσίασε και το SCAPERDAS FRERES, ένα εγχείρημα αφιερωμένο στην παραγωγή premium αφρωδών κρασιών με Ξινόμαυρο Αμυνταίου.

Ο Στέλλιος Μπουτάρης είναι παντρεμένος και έχει 3 παιδιά. Ο γιος του Γιάννης είναι η 6^η γενιά που ασχολείται με το κρασί.

ΕΛΠΙΔΑ ΠΑΛΑΜΙΔΑ

Hospitality Manager του Κτήματος ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ

Γέννημα θρέμμα Ναουσαία, η Ελπίδα Παλαμίδα βρίσκεται στην ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ εδώ και 22 χρόνια. Ξεκίνησε με την πρακτική της ως απόφοιτη του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με κατεύθυνση την Αμπελουργία και την πτυχιακή της αφιερωμένη στην βιολογική καλλιέργεια του Ξινόμαυρου στην ΠΟΠ ζώνη της Νάουσας. Παρέμεινε στην ομάδα γεωπόνων του Κτήματος για πολλά χρόνια, προτού ασχοληθεί αποκλειστικά με τον Οινοτουρισμό, αποκτώντας εντωμεταξύ τα WSET L1 & 2 in Wines and Spirits, και Δίπλωμα σε Wine Tourism / Wine Marketing από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ως Hospitality Manager του Οινοτουριστικού Κέντρου της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ στο Γιαννακοχώρι Νάουσας, η Ελπίδα σχεδιάζει και αναπτύσσει «εμπειρίες» που δημιουργούν έναν βιωματικό κόσμο γύρω από το κρασί, την ιστορία της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ, την τοπική γαστρονομία και τις παραδόσεις, αλλά και τη σύνδεση με τη φύση, ξεπερνώντας τις κλασικές προτάσεις. Ηλεκτρικά ποδήλατα, γιόγκα, πικ-νικ και θερινό σινεμά στον αμπελώνα, βραβευμένη farm-to-table κουζίνα, food and wine pairing και degustation: όλες οι υπηρεσίες της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ ακολουθούν μια φιλοσοφία πολυσυλλεκτικότητας, συμπερίληψης, ισορροπίας με το περιβάλλον και ενσυναίσθησης, αξιοποιώντας και τις πράσινες υποδομές του Κτήματος.

Σήμερα η Ελπίδα προετοιμάζει και την ομάδα και του νέου οινοτουριστικού κέντρου της ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ στο Αμύνταιο που θα ανοίξει τις πόρτες του έως τέλη Οκτωβρίου 2024.

Λάτρης των ταξιδιών, η Ελπίδα έχει δύο παιδιά, τον Ηλία και την Μαρία.

Στόχοι της Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης. Χαρτογράφηση των ευκαιριών ή και δυσκολιών που υπάρχουν αναφορικά με τον οινοτουρισμό και την βιώσιμη ανάπτυξη