Ενώ πολλοί θαλάσσιοι προορισμοί, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, θεωρούνται διαχρονικά απ’ τις τουριστικές αρχές ως κατάλληλοι για καλοκαιρινές παράκτιες διακοπές, η φυσιογνωμία τους χαρακτηρίζεται επίσης και από ηπειρωτικές τοποθεσίες όπως υπαίθριες περιοχές και βουνά. Ωστόσο, πολλά απ’ αυτά τα μέρη δεν έχουν αντιμετωπιστεί απ’ τους φορείς του τουριστικού μάρκετινγκ ως ίδιας σημασίας προορισμοί που θα μπορούσαν να προσελκύσουν διεθνείς και εντόπιους τουρίστες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το χάνονται σημαντικές ευκαιρίες σχετικά με τη μελλοντική τουριστική τους ανάπτυξη. Παράλληλα η μονομερής επικέντρωση γύρω απ’ τον μαζικό τουρισμό 3-S  (sea, sand, sun) επιφέρει μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων όπως η εποχικότητα, η καταπάτηση των φυσικών/πολιτιστικών πόρων, η άνιση τουριστική ανάπτυξη σε συγκεκριμένα μόνο παραθαλάσσια μέρη, ενώ παράλληλα άλλες περιοχές όπως οι περιοχές υπαίθρου ή οι ορεινές όχι μόνο να μην απολαμβάνουν τα ίδια οφέλη απ’ τον τουρισμό, αλλά ν’ αντιμετωπίζουν επίσης προβλήματα αποκέντρωσης, οικονομικής ανισότητας, και μη βιώσιμης ανάπτυξης. Για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης είναι αναγκαία μια διαφορετική προσέγγιση τουριστικής ανάπτυξης που απ’ τη μία να μετριάζει και να ελαχιστοποιεί τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις του μαζικού τουρισμού και απ’ την άλλη να δίνει ευκαιρίες σε διαφορετικούς φορείς να απολαμβάνουν ισάξιες ευκαιρίες περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικές ευμάρειας απ’ τον τουρισμό. Ο τουρισμός υπαίθρου θα μπορούσε ν’ αποτελέσει μια ευρύτερη εναλλακτική μορφή τουρισμού ενώ συγκεκριμένα ο οινικός τουρισμός θα μπορούσε να ιδωθεί ως αυτή η ειδική μορφή τουρισμού που όχι μόνο μπορεί να διαφοροποιήσει το υπάρχον μοντέλο τουρισμού αλλά θα μπορούσε να ενισχύσει μια ιδιαίτερη ταυτότητα για πολλές υπαίθριες περιοχές προς την αειφόρο ανάπτυξη και διαχείρισής τους.

Ο Νικόλαος Μπούκας κατέχει διδακτορικό τίτλο σπουδών στις Επιστήμες της Διοίκησης απ’ το University of Exeter, του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι Καθηγητής Διοίκησης Τουρισμού και Φιλοξενίας και Διευθυντής του Κέντρου Αειφόρου Διοίκησης του Τουρισμού, Αθλητισμού & Διοργάνωσης Γεγονότων (CESMATSE) του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στους τομείς του τουριστικού μάρκετινγκ, τουριστικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης, τουριστικής πολιτικής, τουρισμού ειδικών ενδιαφερόντων, νησιωτικού τουρισμού, πολιτιστικού τουρισμού και τουρισμού υπαίθρου.

Ο κυπριακός τουρισμός αποκτά νέο προσανατολισμό, ευθυγραμμισμένο με το όραμα της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030.  Στόχος η βιώσιμη ανάπτυξη, ούτως ώστε να επωφελείται η οικονομία, η κοινωνία και το περιβάλλον.  Η οινογαστρονομία, αποτελεί βασική συνιστώσα για την επίτευξη του στόχου αυτού.

Λειτουργός του Υφυπουργείου Τουρισμού Κύπρου

Ο Οινοτουρισμός αποτελεί μια στρατηγική τοπικής ανάπτυξης και έχει ως κυρίαρχο κίνητρο την γνωριμία με τη φύση και την ύπαιθρο. Αρχικά για τους παραγωγούς φαίνεται να δίνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και καθιστά το κρασί τους πιο γνωστό, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού. Για την ίδια την περιοχή διαπιστώνεται ότι μπορεί να κερδίσει προστιθέμενη αξία μέσα από την προσφορά εναλλακτικών μορφών τουρισμού, αξιοποιώντας και άλλα αγροτικά προϊόντα διατροφής και την τοπική γαστρονομία. Τέλος, για τον/την επισκέπτη/τρια ο οινοτουρισμός μπορεί να προσφέρει νέες βιωματικές εμπειρίες στη φύση, στον αγροτικό πολιτισμό, στην κουλτούρα ενός τόπου και ως εκ τούτου να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά σε αξίες που χάθηκαν ή «ξεχάστηκαν» με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Ένα από τα «εργαλεία» που μπορεί να αξιοποιηθούν προκειμένου να αναπτυχθεί ο οινοτουρισμός είναι οι «οινοτουριστικές διαδρομές». Θεματικές διαδρομές οι οποίες συνδέουν επισκέψιμους αμπελώνες, οινοποιεία, υποδομές φιλοξενίας, εστίασης, αναψυχής, εκδηλώσεις ανάδειξης της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου γύρω από ένα «θέμα», μια ιστορία (storytelling).

Ένα πετυχημένο παράδειγμα χάραξης θεματικών οινοτουριστικών διαδρομών αποτελεί και το έργο «Μια θάλασσα κρασί», που πραγματοποιείται στο πλαίσιο υλοποίησης του ερευνητικού έργου του Α.Π.Θ. με τίτλο «BSB104-The Sea of Wine», συγχρηματοδοτούμενο από το Πρόγραμμα της Λεκάνης της Μαύρης Θάλασσας 2014-2020 (Joint operational Programme Black Sea Basin Programme 2014-2020).

Η Μαρία Παρταλίδου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωπονίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστημίο Θεσσαλονικής. Με σπουδές στη Γεωπονία, MSc στην Αγροτική Οικονομία και διδακτορικό στην Αγροτική Κοινωνιολογία έχει εργαστεί επί σειρά ετών τόσο στον ιδιωτικό τομέα, ως επιστημονικός συνεργάτης σε θέματα τοπικής ανάπτυξης και αγροτουρισμού, όσο και στο δημόσιο τομέα, ως γεωπόνος-γεωτεχνικός σε θέματα αγροτικής οικονομίας και ανάπτυξης της υπαίθρου. Από το 2011 υπηρετεί στο Α.Π.Θ. και θεραπεύει, στον Τομέα Αγροτικής Οικονομίας, στο Εργαστήριο Γεωργικών Εφαρμογών και Αγροτικής Κοινωνιολογίας, τα αντικείμενα: Αγροτουρισμός, Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού, Κοινωνική Οικονομία και Καινοτομία, Κοινωνικό κεφάλαιο, Κοινοτική Aνάπτυξη με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (LEADER-CLLD), Γυναικεία επιχειρηματικότητα στην ύπαιθρο, Κοινωνική αειφορία, Μεθοδολογία κοινωνικών επιστημών. Συμμετέχει στο Επιστημονικό Συμβούλιο Εθνικού Συστήματος Παροχής Γεωργικών Συμβουλών του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και στην Εθνική Ομάδα εργασίας για την κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής για την νέα προγραμματική περίοδο (ομάδα για το γεωργικό σύστημα γνώσης και καινοτομίας-AKIS). Εχει συμμετάσχει σε 30 ανταγωνιστικά ερευνητικά έργα μέχρι σήμερα, έχει πάνω από 50 δημοσιεύσεις με απήχηση (αναλυτικό βιογραφικό εδώ) ενώ πρόσφατα συμμετείχε ως προσκλεκλημένη ομιλήτρια στο 3ο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Μεσογειακή Διατροφή στο Μπάρι στην ενότητα για την ανθεκτικότητα και τον μετασχηματισμό των αγροδιατροφικών αλυσίδων στη Μεσόγειο. Σήμερα είναι επιστημονικά υπεύθυνη για το Α.Π.Θ. στο έργο (Joint Operational Programme Black Sea Basin 2014-2020 Cross Border Cooperation) που υλοποιείται σε 4 χώρες Ελλάδα-Γεωργία-Ουκρανία και Αρμενία. «TheSeaOfWine» -Προωθώντας την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ως οινοτουριστικό προορισμό.

Ο οινικός τουρισμός είναι κάτι το πολύ περισσότερο από την απλή δοκιμή κρασιών. Ο οινικός τουρισμός αναπτύσσεται ραγδαία σε παγκόσμιο επίπεδο προσφέροντας μια μεγάλη γκάμα εμπειριών και προσελκύοντας μια συνεχώς εξελισσόμενη και διαφοροποιημένη αγορά. Η παρουσίαση θα αναπτύξει τις βασικές αρχές σχεδιασμού οινικών εμπειριών που μπορούν να συμβάλλουν σε μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ διάφορων εταίρων του (οινικού) προορισμού  έτσι ώστε να φτιαχτεί και προωθηθεί η ταυτότητα και το οινικό προϊόν του τόπου. Δίνονται διάφορα διεθνή παραδείγματα έτσι ώστε να γίνει πρακτικά εμφανές πώς μέσα από το οινικό ταξίδι, ο καταναλωτής δεν ‘γεύεται’ μόνο το κρασί αλλά και μπορεί να συμβάλλει στην (περιφερειακή) και ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη (απομονωμένων) περιοχών, να μάθει και να σεβαστεί τους ανθρώπους, τις παραδόσεις, την κουλτούρα και την ιστορία ενός (οινικού) τόπου που κρύβονται μέσα σε ένα μπουκάλι κρασί.

Η Δρ. ​​Μαριάννα Σιγάλα είναι ​Κ​αθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. ​Έχει θητεύσει σε καθηγητικές θέσεις στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας, στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, και σε άλλα ελληνικά και ευρωπαϊκά πανεπιστημιακά ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο του Surrey και Πανεπιστήμιο του Strathclyde. Έχει επίσης διατελέσει Διευθύντρια του Κέντρου Διαχείρισης Τουρισμού και Αναψυχής (CTLM) στο UniSA Business, University of South Australia (2015 – 2021). Κατέχει διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Surrey, καθώς και Πιστοποιητικό Προηγμένων Ακαδημαϊκών Σπουδών από το Πανεπιστήμιο του Strathclyde και MSc στη Διαχείριση Τουρισμού από το Πανεπιστήμιο του Surrey.  ​

Η έρευνα της κας Σιγάλα είναι πολυβραβευμένη από διεθνή συνέδρια και ακαδημαϊκά περιοδικά, ενώ μελέτες και άρθρα της έχουν ​ευρέως ​δημοσιευθεί ​μεταξύ άλλων και ​στο International Journal of Contemporary Hospitality Management και στο International Journal of Hospitality Management​. Το δημοσιευμένο έργο της συμπεριλαμβάνει μεταξύ των άλλων 14 βιβλία (3 βιβλία σχετικά με οινικό τουρισμό) και πάνω από 150 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά. Το ερευνητικό της ενδιαφέρον εστιάζει στον τομέα των εφαρμογών διαχείρισης υπηρεσιών και τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στον τουρισμό και τη φιλοξενία. Έχει επίσης έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον και δημοσιεύσεις στον οινικό τουρισμό, καθώς και στο e-learning. όπου είναι και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής​.​ Η Κα Σιγάλα έχει επίσης επανειλημμένα εκλεγεί και είναι Μέλος σε Διοικητικά Συμβούλια Διεθνών τουριστικών επιστημονικών οργανώσεων, όπως FITT, I-CHRIE, CAUTHE, HeAIS, ​και EuroCHRIE.

Έχει συμμετάσχει και συντονίσει πολλά διεθνή ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από διεθνείς και εθνικούς φορείς, π.χ.  Council of Europe.

Η κα. Σιγάλα είναι αρχισυντάκτρια (Editor-In-Chief) των επιστημονικών περιοδικών Journal of Service Theory & Practice και Journal of Hospitality & Tourism Management. Το 2016, βραβεύτηκε με το EuroCHRIE Presidents’ Award για την αξιόλογη και πολυετή συμβολή της στη διεθνή τουριστική εκπαίδευση και έρευνα. Από το 2020, η καθηγήτρια Μαριάννα Σιγάλα επίσης εκλέχτηκε ως Research Fellow of CAUTHE, στο Research College of CAUTHE

Στόχοι της Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης. Χαρτογράφηση των ευκαιριών ή και δυσκολιών που υπάρχουν αναφορικά με τον οινοτουρισμό και την οινογαστρονομία